Giới thiệu một số loại chim cảnh nhỏ 

                                                                                                              

Các bạn thân mến ! Trong chủ đề này mình sẽ không đề cập đến những loại chim cảnh rất phổ biến như yến phụng, yến hót, sắc nhật, manh manh, bạc má, bảy màu... Vì đã có nhiều bài viết rất hay của các bạn về những loại chim này trên diễn đàn rồi. Hôm nay mình muốn giới thiệu với các bạn về những loại chim cảnh nhỏ ít phổ biến hơn như lan vũ, bình minh, sắc cánh vàng, bạch điểm, long cơ, vĩ hoả, hồng cườm, chóp đen, chóp đỏ, san hô, diễm ấn. Đây là những loại chim nuôi sinh sản được sẽ là nguồn lợi kinh tế nếu biết nuôi và kinh doanh đúng cách, vừa chơi vừa có thêm thu nhập cũng lý thú đó chứ.

Kể từ hôm nay mình sẽ lần lượt giới thiệu và mong các bạn cùng với mình chia sẻ cách nuôi sinh sản những loại chim đã kể trên. Mong các bạn ủng hộ.

CHIM LAN VŨ
( Strilda Astrild )

Xuất xứ : chưa rỏ, chỉ biết chúng sống lâu năm tại Nam Phi.

Hình dáng : có kích thước dài 11,5 cm. Chim có bộ lông rất độc đáo, khắp thân mình sắc lông xám lợt ửng hồng với nhiều lằn ngang vắt qua mình như sóng nước. Từ mỏ chim có 1 vệt lông màu đỏ vắt ngang qua mắt. Ở phần ngực chim trống có màu lông hồng đậm hơn so với chim mái. Mỏ chim trống màu đỏ tươi trong khi mỏ chim mái màu đỏ lợt.

Tập tính : sống riêng lẻ từng đôi không theo bầy đàn như những loại chim cảnh khác. Thích khí hậu ôn hoà, chịu nóng giỏi hơn lạnh, rất thích hợp với khí hậu miền Nam nước ta.

Sinh sản : Vào tháng tuổi thứ 3, khi đã xác định giới tính thì ghép cặp cho chúng, mỗi cặp nuôi riêng 1 lồng, kích thước lồng mỗi cạnh 40 cm là vừa. Đến tháng thứ 5 khi chim bắt đầu động dục ta treo vào lồng 1 tổ nhỏ (dạng giỏ đựng cá của dân đi câu) bên trong tổ ta lót 1 ít xơ dừa.
Mỗi lứa chim đẻ 4 trứng, ấp đến 12 ngày thì nở, chim con có màu sẩm tối, sau 21 ngày thì chim con trưởng thành có thể bắt ra nuôi riêng được.

Thức ăn : kê, ruột kê trộn trứng thỉnh thoảng cho ăn thêm xà lách nhất là khi chim đang nuôi con

Giá chim lan vũ tương đương với giá bảy màu

CHIM BÌNH MINH
( Ptylia Phoenicoptera )

Xuất xứ : được phân bố ở những vùng nửa khô cằn ở Bắc Phi, trải dài theo hướng đông từ Gambia đến Soudan và Uganda.

Hình dáng : có kích thước dài 11,5 cm. Khó phân biệt giới tính, chỉ thấy chim mái có màu lông nâu nhạt hơn chim trống, trong khi cánh chim trống có sắc đỏ tươi hơn.

Tập tính : bình thường thì chim rất hiền, sống thuận thảo với đồng loại trong tập thể, nhưng vào mùa sinh sản thì chim tỏ ra hung hăng đánh đuổi những chim khác trong bầy. Thích làm tổ trong các bụi rậm, nuôi con rất giỏi như sắc nhật vậy.

Sinh sản : Sống ngoài trời chim đẻ có mùa. Mỗi mùa đẻ khoảng 3 lứa trứng mỗi lứa khoảng 3->5 trứng. Nuôi lồng nếu cho ăn uống đầy đủ thì mỗi năm có thể cho ra 5 lứa chim con. Thời gian ấp trứng là 13 ngày, khoảng 3 tuần tuổi chim con đủ lông đủ cánh, nhưng phải 5 tuần tuổi chim mới tự ăn được.
Thường thì chim con được 3 tuần tuổi, chủ nuôi phải dời chim con sang tổ khác đặt sát đáy lồng để chim mẹ vào đẻ lứa khác. Chim bình minh nổi tiếng là loại chim mắn đẻ.
Lồng chim và tổ đẻ giống như chim lan vũ.

Thức ăn : kê, ruột kê trộn trứng thỉnh thoảng cho ăn thêm xà lách hay rau muống nhất là khi chim đang nuôi con

CHIM SẮC CÁNH VÀNG
( Carduelis Carduelis )

Xuất xứ : Không rỏ, chỉ thấy chúng sống khắp châu Âu, châu Phi và một vài vùng ở châu Á.

Hình dáng : có kích thước dài 12,5 cm. Tuy mang tên SCV nhưng trên mình lại mang 1 bộ lông ngũ sắc như đen, đỏ, trắng, vàng và nâu được phối trí thật hài hoà.

Tập tính : Sống hòa đồng với những loài chim khác nếu nuôi lồng tập thể. Thích khí hậu ôn hòa nhưng chịu lạnh cũng khá giỏi ( mấy mem ở miền Bắc nuôi được đấy). Ngoài thiên nhiên chim thích làm tổ ở những bụi cây thấp.

Sinh sản : do tập tính của chim , nên khi nuôi đẻ người ta đặt lồng thấp gần sát mặt đất, trong lồng đặt 1 cái rổ nhỏ bỏ rơm vào làm tổ cho chim.
Mỗi năm chim đẻ khoảng 4,5 lứa . Mỗi lứa 7 trứng. Chim tự biết ấp và nuôi con giỏi. Thời gian ấp trứng là 13 ngày. Giống chim này đẻ rất sai, chim con độ vài tuần tuổi là chim mẹ sửa soạn đẻ tiếp lứa sau. Đặc biệt là chim non độ 15 ngày tuổi đã khôn ngoan biết tự tìm thức ăn và bay được từng quảng ngắn.

Thức ăn : kê, ruột kê trộn trứng, rau cải, trái cây chín

CHIM BẠCH ĐIỂM
(Hypargos Niveiguttatus)

Xuất xứ : Châu Phi, chúng sống nhiều từ các vùng phía đông Angola và Zaire đến Mozambique và Kenya.

Hình dáng : có kích thước dài 12,5 cm. Chim trống mỏ màu xám lợt, đầu và cổ lông màu đỏ, cánh màu nâu ửng hồng, còn phần bụng và 2 bên hông có lông màu đen điểm nhiều đốm trắng rất đẹp.Chim mái cũng tương tự như chim trống, có điều khác là thân mình bầu bĩnh hơn và sắc lông đầu cổ màu xám chứ không đỏ như chim trống. Đặc biệt mắt chúng có khoen trắng như chim khuyên. Ở chim trống vành khoen này rỏ nét hơn chim mái.

Tập tính : sống đơn lẻ hoặc từng đôi, nếu nuôi trong lồng tập thể chim trống tỏ ra khó tính hay cắn mổ đồng loại. Thích làm tổ ở các bụi bờ thấp, có khi chúng làm tổ sát mặt đất như sơn ca vậy.

Sinh sản : nhược điểm của chim là có nuôi thuần đến đâu mà khi sinh sản cũng tỏ ra khó tính, không muốn ai dòm vào tổ của nó, vì vậy nếu nuôi đẻ ta nên tìm cách che chắn cho tổ của chúng được kín đáo, nếu để chúng hoảng sợ chúng sẽ bỏ tổ luôn.
Mỗi lứa, chim đẻ từ 3 đến 6 trứng, thời gian ấp là 15 ngày. Chim con nuôi rất mau lớn, khoảng 3 tuần tuổi đã biết bay và tự sống được.

Thức ăn : kê, ruột kê trộn trứng, rau thỉnh thoảng cho ăn thêm cào cào hay sâu tươi.

CHIM LONG CƠ
( Poephila Acuticauda )

Chim long cơ còn gọi là trường vĩ, người Pháp gọi nó là long queu có nghĩa là đuôi dài, nhưng trong thực tế đuôi chim vót nhọn không thể gọi là dài được. Từ long cơ do phiên âm từ tên tiếng Pháp mà ra. Đây là giống chim không xa lạ gì với giới nuôi chim cảnh ở nước ta, trước đây vài thập kỹ người Sài Gòn đã biết đến nó, chim nuôi thời trước chỉ có loại long cơ xám và giá rất cao, ngày nay người ta đã lai tạo được thêm long cơ trắng.

Xuất xứ : phía bắc châu Úc.

Hình dáng : có kích thước dài 11,5 cm.
Ở long cơ xám trên mình phân bố những sắc lông rất đặc trưng, màu vàng ở mỏ, màu đen ở yếm cổ, chót cánh, chót đuôi và vệt dài từ lưng thân sau kéo xuống phần bụng sau, màu tím lợt ở đầu và màu xám hồng ở bụng. Nhìn bề ngoài khó phân biệt giới tính, ngoại trừ nhìn vào vùng lông đen trước yếm cổ mới phân biệt được, chim trống đốm lông đen này lớn hơn chim mái
Long cơ trắng thì có màu lông gần như trắng tuyền. Loại này có mỏ màu đỏ ở chim trống và mỏ màu hồng ở chim mái. Yếm cổ có màu hồng lợt. Cũng có loại trắng pha đen. Loại này thì mỏ vàng ửng đen, yếm cổ hồng lợt điểm đen, phần bụng màu phớt đen.
Nhìn bề ngoài khó phân biệt giới tính, ngoại trừ nhìn vào vùng lông đen trước yếm cổ mới phân biệt được, chim trống đốm lông đen này lớn hơn chim mái.

Sinh sản : chim nuôi lồng rất mau thuần. Chúng không quá nhát người nhưng sinh sản kém. Nuôi lồng nhiều cặp chỉ biết đẻ mà không chịu ấp. Hơn nữa chim đẻ cũng kém, mỗi năm nên cho chim đẻ chừng 3 lứa thôi. Những cặp nào chịu ấp thì để cho chúng sinh sản theo tự nhiên. Còn những cặp không biết ấp thì nhờ sắc nhật nuôi vú. Mỗi cặp sắc nuôi 2 con long cơ là vừa sức.

Thức ăn : kê, ruột kê trộn trứng, rau cải.

CHIM VĨ HOẢ
( Emblema Guttata )

Xuất xứ : miền đông châu Úc

Hình dáng : có kích thước dài 11,5 cm. Chim có màu lông rất đẹp, nhất là phần trên đuôi có màu đỏ rực lửa trông rất hấp dẫn. Mỏ chim to khỏe như bạc má có màu đỏ tươi, khoen mắt màu hồng, có 1 vệt đen khá to nối liền giữa mỏ và mắt. Yếm cổ và ngực chim màu trắng, nhưng ngang ức lại có 1 đường đen viền vắt ngang. Đôi cánh màu xám ửng vàng, phía đầu cánh có điểm xuyến bốn năm đốm trắng nhỏ.
Giữa chim trống mái vóc dáng không khác biệt nhau lắm, ngoại trừ sắc lông lợt hơn nhất là phần đầu.

Tập tính : Giống như bạch điểm, chim trống nhiều con có tính hung hăng, thích gây sự với đồng loại trong lồng tập thể, nhất là mùa sinh sản. Vì vậy nuôi chim vĩ hỏa nên nuôi riêng từng con hoặc từng cặp mỗi lồng. Thế nhưng khi bắt nuôi riêng thì chim tỏ ra lười biếng chậm chạp như nhớ bầy đàn. Chính vì ít bay nhảy trong lồng nên chim dễ bị béo phì, nhiều chim mái vì thế mà sinh sản kém.
Trong tự nhiên chim thích làm tổ trong các bọng cây, hốc cây và độ thấp gần mặt đất.

Sinh sản : nên nuôi những lồng chim cùng giống này gần nhau, nhưng thấy cặp nào hung hăng với cặp bên cạnh thì dời đi nơi khác. Lồng chim đặt thấp gần sát đất, đồng thời đặt vào lồng 1 cái giỏ tre nhỏ và ít vật liệu mềm như xơ dừa , sợi bố để chúng tự làm tổ lấy mà đẻ. Có thể đặt vào lồng nhiều món đồ chơi thích hợp hoặc vài cần đậu cách xa nhau để chim bay nhảy, vận động cho bớt mập.
Vĩ hỏa sinh sản tốt, mỗi mùa đẻ từ 3 đến 4 lứa, mỗi lứa từ 4 đến 6 trứng. thời gian ấp là 13 ngày. Chúng có tài nuôi con rất khéo, sau 3 tuần tuổi chim con đã ra ràng, nghĩa là tự biết ăn, biết bay.

Thức ăn : kê, ruột kê trộn trứng, rau cải

HỒNG CƯỜM
( Amadina Fasciata )

Chim Hồng Cườm còn gọi là chim Ri Cổ Đỏ

Xuất xứ : Châu Phi

Hình dáng : ở cổ chim trống có một vòng cườm với nhiều chấm đỏ tươi rất lạ và đẹp mắt, còn chim mái thì không có vòng này ở cổ. Đó là cách phân biệt giới tính của loại chim này. Riêng sắc lông trên mình thì trống mái đều giống nhau.

Tập tính : Bình thường thì chim tỏ ra hiền lành, sống thân thiện vời các loài chim khác, nhưng vào mùa sinh sản thì con trống tỏ ra hung hăng. Chim HC không tắm nước mà chỉ thích tắm cát như gà hay sơn ca....Trong đời sống hoang dã, chúng thích vùi mình vào đất bụi sau đó rủ lông cho hết bụi đất bám vào mình. Đây là hình thức loại bỏ hết rận mạt bám vào bộ lông chim để hút máu.
Nuôi nhốt trong lồng nên đặt 1 khay cát để chim tắm.

Sinh sản : Nuôi trong lồng HC sinh sản tốt, ấp trứng và nuôi con giỏi, nhưng ta chỉ nên hạn chế cho chúng đẻ vài ba lứa trong 1 mùa thôi. Lưu ý với giống chim này thì phải 1 năm tuổi mới thực sự trưởng thành, và tuổi này mới sinh đẻ tốt được. Chim chỉ sinh sản tốt trong thời tiết ấm áp, còn khi quá lạnh chúng có thể bỏ tổ ra sống bên ngoài, do đó vào mùa lạnh ta tạm cách ly trống mái ra nuôi riêng. Trong thời gian ấp trứng chúng têu thụ 1 lượng khoáng chất rất lớn nên ta phải cung cấp cho đầy đủ.

Thức ăn : kê, ruột kê trộn trứng, rau xà lách

CHIM CHÓP ĐEN
( Lophospingus Pusillus )

Xuất xứ : Phân bố nhiều ở Bolivia, Paraguay và Achentina.

Hình dáng : Kích thước 12,5 cm. Trên đầu có 1 cái mào sặc sở vừa to cao vừa đẹp. Người ta phân biệt giới tính dựa vào màu sắc của cái mào này. Chim mái có chóp lông màu xám hồng, trong khi chim trống màu hồng ở chóp tươi hơn. Lông cổ chim mái cũng mờ nhạt hơn chim trống, bộ lông chim trống cũng tươi tắn hơn chim mái.

Tập tính : Vào mùa sinh sản con trống tỏ ra hung hăng khác thường, hay gây sự với con khác để chiếm hữu chim mái, ngay cả chim con trong tổ nếu đến tuổi ra ràng mà chưa ra khỏi tổ chim trống cũng không tha, vì cả trống mái đều cần tổ đó để đẻ tiếp lứa sau.
Nuôi nhốt trong lồng, chúng tỏ ra thích nghi với môi trường chật hẹp, có điều chúng không quen mưa, bão, rét mướt. Trong hoang dã chim con do ra ràng quá sớm nên bị hao hụt khá nhiều do thời tiết bên ngoài.

Sinh sản : Nuôi trong lồng ta dùng tổ đẻ kiểu lồng chảo của yến hót hay kiểu hộp gỗ của yến phụng dùng cho chóp đen đều được cả. Mỗi lứa chim cho ra 2 -> 3 trứng, thời gian ấp là 12 ngày. Chim con lớn nhanh khoảng 2 tuần tuổi thì ra ràng, mặc dù chưa đủ khôn ngoan để tự kiếm ăn. Vì đúng thời điểm chim con ra ràng là mẹ chúng sửa soạn đẻ lứa sau, nên chim trống không chịu mớm mồi cho con nữa mà còn hung bạo đánh đuổi chúng để dành tổ cho mái đẻ. Trong trường hợp này chủ nuôi phải bắt chim con ra nhốt riêng và tiếp tục mớm mồi cho đến khi chúng tự ăn được

Thức ăn : Kê, rau, bánh mì trộn sữa.

CHIM CHÓP ĐỎ
(Paroaria Coronata )

Xuất xứ : Nam Mỹ

Hình dáng : Điểm đặc biệt của chim là có cái mào đỏ rực như lửa rất đẹp mắt , bộ lông có 2 màu tương phản xanh trắng rất rỏ nét. Khó phân biệt giới tính, nếu để trống mái gần nhau thì trông con mái có sắc vóc nhỏ hơn trống 1 chút.

Tập tính : Kiếm ăn và làm tổ ở tầng thấp nơi thông thoáng, khi nuôi nên đặt lồng ở nơi thấp mới thích hợp với chúng, thích nghi với khí hậu ấm áp. Hay gây sự với đồng loại vì vậy nên nuôi riêng mỗi cặp 1 lồng.

Sinh sản : Dễ thuần dưỡng, sinh sản tốt trong lồng. Đến mùa sinh sản chim thích tự làm tổ lấy mà đẻ, ta cứ bỏ các vật liệu mềm như sợi bố, xơ dừa ...vào lồng để tự chúng làm, tổ chim có hình dáng 1 cái tách lớn, giửa có lòng chảo sâu để chim dễ ấp.
Mỗi lứa đẻ tứ 3 -> 4 trứng , thời gian ấp là 15 ngày. Chim mẹ nuôi con rất khéo. Khi chim con được 2 tuần tuổi, chưa khôn lớn , chim mẹ đã làm tổ mới để tiếp tục đẻ lứa sau, thế nhưng với chim Chóp Đỏ dù đẻ lứa sau nó vẫn tiếp tục nuôi bầy con lứa trước cho đến khi khôn lớn mới thôi. Chin con ngoài 1 tháng tuổi mới thực sự trưởng thành, ta bắt chúng ra nuôi riêng.
Sau khi thay lông 1 vài mùa màu đỏ trên mào của chim con mới đỏ rực lên, nhưng tiếc rằng màu đỏ này chỉ ở bên chúng vài 3 năm vì đó càng lớn tuổi màu đỏ sẽ càng nhạt dần.

Thức ăn : kê, ruột kê trộn trứng, rau cải thỉnh thoảng cho ăn thêm cào cào.

CHIM SAN HÔ
( Estrilda Troglodytes )

Xuất xứ : Châu Phi, ở các vùng bán hoang mạc Senegal, từ Cambia đến Soudan và Ethiopa

Hình dáng : Kích thước 10 cm. Nếu chỉ nhìn phớt qua phần đầu của chim, ta có thể lầm lẫn giữa chim san hô và chim lan vũ, vì cả 2 đều có mỏ đỏ và đoạn lông viền đỏ vắt qua mắt. Nhưng nếu qua n sát bộ lông thì khác nhau, lông chim lan vũ thì gợn sóng còn lông chim san hô thì mịn màng, tính về kích thước thì san hô nhỏ con hơn lan vũ. Chim trống có vùng lông ở ngực hồng sậm hơn chim mái. Có 1 điều cần lưu ý là thỉnh thoảng ta thấy sắc hồng trên mỏ và bộ lông của chúng bị lợt màu trong thời gian ngắn, đó là do đột biến về sinh lý, không có gì đáng ngại sau đó chúng sẽ tự hết.

Tập tính : Thích hợp với khí hậu nóng, ấm áp.

Sinh sản : Chim sinh sản và nuôi con giỏi, Đến mùa sinh sản ta đặt vào lồng 1 cái tổ hay để sẳn vật liệu cho chim tự làm tổ lấy, chiếc tổ chúng làm rất đẹp. Mỗi lứa chim đẻ chừng 4 trứng, thời gian ấp là 12 ngày. Chim con 3 tuần tuổi đã ra ràng mặc dù trên mình chưa đủ lông. Tốt nhất ta để thêm cho chúng ở với cha mẹ 1 tuần nữa cho thực sự trưởng thành mới tách ra nuôi riêng.

Thức ăn : kê, ruột kê trộn trứng, rau xà lách. Trong thời gian chim sinh sản nhớ cung cấp đầy đủ khoáng chất. 

CHIM DIỄM ẤN
( Pytilia Melba )

Xuất xứ : Nam Phi

Hình dáng : kích thước 13 cm. Giống chim kiểng nhỏ này có bộ lông tuyệt đẹp, có yếm cổ màu đỏ, còn lông phần bụng thì có những chấm trắng liên kết với nhau thành từng vòng kề sát nhau từ ngực đến phần bụng dưới. Phân biệt giới tính không khó vì ở đầu chim trống có 1 đốm lông màu đỏ, còn chim mái thì đầu có màu lông xám.

Tập tính : thích nghi với khí hậu nhiệt đới. Bản tính ưa gây sự với các giống chim bằng hay nhỏ hơn chúng.

Sinh sản : Nuôi chim diễm ấn cần có sắc nhật làm vú, vì giống chim này rất dở trong việc ấp trứng và nuôi con. Trung bình 1 cặp chim diễm ấn thì nuôi 3 cặp sắc là vừa. Chim con độ 3 tuần tuổi là ra ràng, nhưng chim con thường yếu sức, vì vậy nên chăm sóc chu đáo cần nhất là phải giữ ấm áp cho chúng.

Thức ăn : kê, ruột kê trộn trứng, rau cải

THE SAFFRON FINCH
(Sicalis flaveola)

Xuất xứ : Nam Mỹ. Chúng có mặt khắp các vùng đồng bằng của các quốc gia thuộc Nam Mỹ và đảo Hawaii

Hình dáng : Kích thước khoảng 12 cm, ở chim trống có sắc lông màu vàng lục, phần cánh và đuôi có điểm vài cọng lông đen, phần đầu được phủ bởi sắc lông màu cam. Ở chim mái có màu lông tối hơn con trống toàn thân có sắc lông vàng đen bố trí xen lẫn nhau, lông đầu màu xám.

Tập tính : Sống theo bầy đàn, thích nghi với khí hậu nhiệt đới, ngoài tự nhiên chúng làm tổ trong các họng cây vì vậy khi nuôi sinh sản trong lồng ta sử dụng tổ của yến phụng cho chúng là thích hợp nhất.

Sinh sản : Chúng sinh sản vào mùa xuân và mùa hè, mỗi lứa đẻ từ 3 đến 5 trứng. Thời gian ấp trứng từ 12 - 15 ngày thì nở, cả trống và mái đều nuôi con. Khoảng 4 tuần tuổi thì chim con có thể tự sống độc lập. Từ 12 - 18 tháng tuổi thì chim thay lông lần đầu tiên.

Thức ăn : Côn trùng, kê, rau xanh ...

 (còn nữa)